Beveiliging

Woningen en utiliteitsgebouwen moeten vanzelfsprekend brandveilig zijn. Zodra rook en vuur zich vanaf de brandhaard verspreiden vormt dit voor mensen ook op andere plekken in het gebouw een bedreiging. De veiligheid van aanwezigen is grotendeels afhankelijk van hoe een gebouw reageert tijdens brand, inclusief het wel of niet vrijkomen en de verspreiding van dikke giftige rook. Er zijn bij wet veel regels vastgelegd die aannemers in acht moeten nemen tijdens het bouwen van werk-, leef- en andere binnenomgevingen die brandveilig moeten zijn. Gebruikers van gebouwen moeten voldoende tijd hebben om zonder obstakels te kunnen vluchten. Er zijn drie factoren die invloed hebben op de brandveiligheid van een gebouw: Sterkte van de constructie Brandbaarheid van materialen Weerstand van brandwerende laag tegen vuur en rook Vuur heeft zuurstof nodig om te kunnen blijven branden. Vuur verspreidt zich dan ook door iedere opening die het tegenkomt. Een belangrijk aandachtspunt tijdens de bouw zijn dan ook de buis- en kabeldoorvoeren door brandwerend muren en plafonds die het gebouw compartimenteren. Vuur en rook mogen zich niet door de buis- en kabeldoorvoeren kunnen verspreiden. Doorvoeren moeten daarom op een juiste manier worden afgedicht; met een brandwerend productsysteem dat officieel is getest en is goedgekeurd voor de situatie. Dit is de enige manier waarop aan de wettelijke brandveiligheidseisen kan worden voldaan. Bepaal de situatie Het is echter niet altijd makkelijk om de beste oplossing voor deze ‘passieve brandbescherming’ te vinden. Om buis- en kabeldoorvoeren door een brandwerende barrière op een juiste manier af te dichten, is het belangrijk om de volgende punten te controleren: Doorvoer type constructie: door wand of vloer Dikte van de wand of vloer Vereiste brandwerendheid (tijd) Type materiaal van de buis Buitendiameter van de buis Dikte van de buis Grootte en vorm van de restopening in de constructie Bij geïsoleerde buizen is ook het volgende van belang: Dikte isolatiemateriaal Type isolatiemateriaal De totale buitendiameter (buis + isolatie) Situaties verschillen per gebouw en kunnen zelfs binnen het gebouw nog enorm van elkaar verschillen. Buizen worden onder een hoek geïnstalleerd of lopen naast elkaar door een muur of plafond. Het belangrijkste is het vinden van een gecertificeerde brandveilige oplossing en het volgens de instructies toepassen van deze oplossing. Van standaard tot complexe situaties: Walraven biedt hiervoor verschillende gecertificeerde oplossingen.

Op initiatief van Koninklijke Bouwend Nederland, Aannemersfederatie Nederland, Vereniging van Waterbouwers, WoningBouwersNL, FNV Bouwen & Wonen en CNV Vakmensen is ‘Bouwspraak’ ontwikkeld. Een set van 27 eenvoudige hand- en armgebaren waarmee iedereen op de bouwplaats elkaar kan waarschuwen voor gevaar. Zowel direct gevaar (stop nu) als indirect gevaar (je draagt geen gehoorbescherming). Communicatie is van groot belang wanneer het om veiligheid in de bouw gaat. Enerzijds is dit de statische communicatie. Hiermee waarschuwen bijvoorbeeld borden voor explosiegevaar en afzetlinten voor gevaarlijk gebied. Daarnaast zijn er de meer dynamische, acute waarschuwingen waarmee collega’s elkaar duidelijk willen maken dat ze op dat moment direct moeten handelen om een incident te voorkomen. Ga achteruit! Of: stop! Bouwspraak is een soort gebarentaal Omdat het op bouwplaatsen vaak lawaaiig en stoffig is maar ook omdat er verschillende mensen rondlopen die niet allemaal dezelfde taal spreken, is ‘Bouwspraak’ ontwikkeld. Een soort gebarentaal die 27 hand- en armgebaren omvat. Er zijn verschillende hoofdcategorieën gedefinieerd: waarschuwingsgebaren, actiegebaren en beschermingsmiddelen. Een vierde categorie vormen de waarschuwingsborden die uiteenlopende gevaren in (bekende) symbolen omschrijven. Bijvoorbeeld: corrosieve stoffen of brandbare stoffen. Deze gebaren en borden zorgen ervoor dat er een duidelijke veiligheidscommunicatie mogelijk is. Geen geschreeuw meer, geen gebaren die voor verschillende interpretaties vatbaar zijn (ik bedoelde dat je geen helm op had, niet dat je gek bent) en geen extra gevaar voor buitenlandse medewerkers die geen Nederlands verstaan. Afbeelding: Het gebaar 'bel 112 voor de brandweer!' (foto: Bouwspraak) Een nieuwe taal leren met Bouwspraak Bijspijkerspel Een taal werkt echter alleen wanneer iedereen de woorden en regels kent. Om die reden is er het ‘Bouwspraak Bijspijkerspel’ ontwikkeld. Hierbij worden de verschillende hand- en armgebaren én de borden geleerd door middel van het beantwoorden van vragen. In eerste instantie kunnen mensen op de bouwspraak website per categorie oefenen door de gebaren te bekijken, de teksten te lezen die uitleg geven of de instructievideo’s te bekijken. Vervolgens kunnen ze hun kennis testen via het beantwoorden van meerkeuze vragen. Per categorie worden tien vragen gesteld met elk drie mogelijke antwoorden. Aan het einde wordt een score bepaald. Daarnaast is echter ook een wedstrijdelement ingebouwd. Spelers moeten daarbij in zo kort mogelijke tijd zoveel mogelijk vragen goed beantwoorden. De speler ziet een bord of een animatie waarin een gebaar wordt voorgedaan. Hierna verschijnen drie antwoorden waarvan zo snel mogelijk de juiste moet worden aangeklikt. Uiteraard wint degene die het snelste de meeste vragen goed beantwoordt. Het spel is een jaar lang te spelen en levert per week, kwartaal en jaar verschillende winnaars op. Zie ook: www.bouwspraak.nl

Omdat het een kostbare investering betreft, is het selecteren van beveiligingsentrees een cruciaal aspect bij een te realiseren project. Het doel is helder: Indringing voorkomen. Maar er zijn verschillende valkuilen die tot mislukking kunnen leiden. Falen kan grote gevolgen hebben: van een half jaar permanente stress tot reputatieverlies, of zelfs baanverlies als gevolg van het binnendringen van ongewenste personen in het gebouw. Wij willen u graag helpen voorkomen dezelfde fouten als anderen te maken. Daarom leggen we in deze bijdrage uit hoe u er écht een puinhoop van kunt maken. Trek hieruit de nodige lessen voor de toekomst! Hieronder de acht grootste fouten op een rij zoals onze leverancier Boon Edam die in de praktijk echt heeft gezien. 1. Ga ervan uit dat tailgating kan worden gestopt met beveiligingspoortjes Schaf beveiligingspoortjes aan en plaats ze in de lobby en let er verder helemaal niet meer op. Ga ervan uit dat mensen altijd te goeder trouw zijn en niet proberen om mee te sluipen als de deurvleugels open staan. Sluipt iemand mee en klinkt er een alarm, ga er dan vanuit dat het slechts een medewerker is die zijn of haar toegangspas is vergeten. Wordt u gek van de vele alarmen, laat dan een monteur komen om ze uit te zetten. Zwijgen is immers goud! 2. Doe een gok over de doorstroomcapaciteit Kies het aantal toegangsproducten volledig op basis van een gok. Verlies dus geen onnodige tijd aan het tellen van het aantal mensen dat op de drukste momenten een bepaald deel van het gebouw binnenkomt. Het is immers geen probleem als er af en toe kleine wachtrijen voor de beveiligingspoortjes staan. Sterker nog: daar leren medewerkers geduldig van te worden 3. Kies het goedkoopste beveiligingsproduct dat er te koop is Uiteindelijk zijn beveiligingsproducten allemaal van metaal en schroeven, toch? Pieker niet over de kwaliteit van de (telefonische) ondersteuning, over reactiesnelheid, over hoe snel de reserveonderdelen komen (en uit welk land) en of een partij opleiding heeft gehad voor het verlenen van service aan uw specifieke beveiligingsproduct. Ontkurk de champagne maar vast omdat u veel geld gaat besparen. 4. Maak collega’s helemaal blij met een bouwput Plan de installatie van het toegangsproduct juist op maandagochtend 8 uur. Communiceer eerst niet met medewerkers over de werkzaamheden, want hoe lang werken ze hier intussen? Dan zullen ze toch ook wel een alternatieve route naar hun werkplek kunnen vinden? Bovendien zijn de kansen op brand of noodgevallen toch maar minimaal. En, het plaatsen van het beveiligingsproduct duurt maar even. We leven in tijden van verandering en flexibilteit, wen er maar aan! 5. Houd andere belanghebbende teams buiten het keuzeproces Het beveiligingsteam is verantwoordelijk voor het keuzeproces van beveiligingsentrees. Pak dit dus op zonder de verantwoordelijke teams voor financiën, personeelszaken of facilitair lastig te vallen. Met name de facilitaire teams zullen er vanzelf wel achter komen hoe ze de nieuwe apparatuur moeten onderhouden en service kunnen krijgen. Dat is immers hun werk. 6. Let niet op aansluitingen tussen beveiligingspoortjes en het gebouw Installeer beveiligingspoortjes en laat zeker 20 à 30 cm over tussen de laatste kast en de muur. Zet er daarna een flinke kamerplant neer, dat werkt geheid tegen insluipers. 7. Negeer de instructiematerialen die gebruikers op weg helpen Maak geen gebruik van informatie, trainingshulpmiddelen en instructiehandleidingen die helpen uitleggen hoe uw nieuwe beveiligingsentrees goed en veilig gebruikt kunnen worden. Ook niet voor uzelf. Iedereen kan het zelf op zijn gemak uitzoeken. 'Leren door te doen'…is dat niet wat elke deskundige aanbeveelt? 8. Ga in zee met een aannemer zonder ervaring en kwalificaties Ga er vanuit dat alle aannemers weten hoe beveiligingsentrees met toegangscontrolesystemen moeten worden geplaatst en geïntegreerd. Huur de goedkoopste in zonder te vragen wat hij kan of wat hij eerder gedaan heeft. Doe of u verbaasd bent als de deadline niet gehaald wordt en de prijs fors hoger uitvalt dan gedacht. Dat waren ze, de acht dingen die u fout kunt doen bij het selecteren en implementeren van beveiligingsentrees. Onthoud deze acht voorbeelden en volg ze dus NIET! Weten hoe het wel moet? Neem contact op met Boon Edam.

Biometrische beveiliging maakt gebruik van unieke lichaams- of gedragskenmerken om te bepalen of iemand een locatie mag betreden of niet. Bijvoorbeeld een bouwlocatie, magazijn of bedrijf. Meestal gaat het om het lezen van de vinger (vingerafdruk), het gezicht of het oog (irispatroon). Deze toegangssystemen leveren belangrijke voordelen op maar vragen ook expliciete aandacht voor de strenge wet- en regelgeving die in Nederland geldt. Wat is handig en wat niet? Het woord biometrie is in de huidige samenleving op verschillende manieren te definiëren. Wanneer het gaat om beveiliging en persoonsherkenning voor het verlenen van toegang, is biometrie een techniek waarmee individuen zijn te herkennen door het meten van een fysieke karakteristiek of gedragskenmerk. Zo heeft ieder mens in principe een unieke vingerafdruk, een uniek gezicht en een unieke iris (het gekleurde deel van je oog). Door zo’n persoonlijke karakteristiek te vergelijken met de karakteristiek die eerder is opgenomen in een database, is het systeem vervolgens in staat om te bepalen wíe er voor de deur of de poort staat en of hij of zij op dat moment naar binnen mag. De benodigde systemen – waarin sensoren, instellingen en algoritmes de kwaliteit bepalen –  zijn de afgelopen jaren ver doorontwikkeld waardoor de betrouwbaarheid hiervan relatief hoog is. Vanwege de lage prijs wordt vingerafdrukherkenning het meest toegepast. Het meest nauwkeurig is weer irisherkenning wat dan ook vooral wordt toegepast bij onder meer financiële instellingen of overheidsgebouwen. Voor- en nadelen van biometrische beveiligingssystemen De voordelen van biometrische beveiligingssystemen liggen veelal in gemak voor de gebruiker. Je hoeft immers geen pincodes te onthouden of pasjes bij je te hebben om ergens binnen te komen. Jijzelf met je unieke kenmerken bent genoeg voor het systeem om te bepalen of je autorisatie krijgt. Daarbij is het beveiligingsniveau relatief hoog. Je kunt je vinger of je iris immers niet aan iemand anders doorgeven wat met een pincode, pasje of sleutel weer wel mogelijk is. Hiermee is de toegang écht persoonsgebonden. Een biometrisch beveiligingssysteem biedt veel gebruiksgemak (foto: Susanne Plank) Toch zijn er ook nadelen aan deze systemen. Zo moeten de betreffende kenmerken van alle personen van te voren worden gedigitaliseerd (ingelezen) en vastgelegd. Een pasjessysteem daarentegen kun je voorbereiden en eenvoudig uitgeven. Verder is de betrouwbaarheid van de systemen afhankelijk van de software en de omgeving. Een vervuilde sensor of ongunstig invallend zonlicht kan bijvoorbeeld een onterechte foutmelding geven terwijl sommige systemen ook foto’s van personen ‘goedkeuren’. Wanneer het om grote aantallen mensen in korte tijd gaat, zijn de systemen bovendien relatief langzaam. Tot slot is biometrie voor een klein percentage van de mensen niet in te zetten. Bijvoorbeeld omdat ze een zeer droge huid hebben, een onduidelijke vingerafdruk of een oogaandoening. “Er dient altijd een alternatieve vorm van toegangsverlening zijn voor als het biometrische systeem niet werkt”, stelt Ruud Huijts, voorzitter van de Vereniging Voor Biometrie & Identiteit (VVBI). Privacy belangrijke factor bij toepassing biometrie Een belangrijke factor die de toepassing van biometrie tegenhoudt is ‘privacy’. Privacyexpert Jules van Stralendorff geeft aan: “De regels voor biometrische beveiliging zijn in Nederland héél streng als gevolg van de Europese privacywet Algemene Verordening Gegevensbescherming. Kortweg AVG. En dat komt weer omdat biometrische gegevens onder de ‘bijzondere persoonsgegevens’ vallen. Dit zijn gegevens die zo gevoelig zijn, dat je ze in principe niet mag bewaren. Ergens ook logisch. Áls iemand jouw gegevens steelt, zijn deze vervolgens ook voor criminele doeleinden in te zetten. Een pas of pincode kun je veranderen of vervangen. Bij een gezicht of vingerafdruk is dat niet zonder meer mogelijk.” Ook de regels voor een vingerafdrukscan zijn in Nederland streng. (Foto: Gerd Altmann) De kans op misbruik is wel te verkleinen door geen volledige vingerafdrukken of gezichtsfoto’s op te slaan en te vergelijken, maar zogenaamde templates. Dit zijn vereenvoudigde representaties van het volledige biometrische patroon. Huijts: “ “Bij iedere biometrische toepassing is het balanceren tussen rechtvaardiging, veiligheid, gemak en privacy.” Wel of niet biometrische beveiliging? Alleen als je een héél goede reden hebt om biometrische beveiliging toe te passen raadt Van Stralendorff hiermee aan de slag te gaan. En dan gaat het bijvoorbeeld om kerncentrales of andere locaties waar het risico erg groot is wanneer ongeautoriseerde personen binnen komen. “Biometrie kun je echter ook toepassen wanneer je expliciete toestemming van mensen hebt hun gegevens op te slaan. Die toestemming moet echter wel vrij zijn – wat in een werkgever/werknemer relatie soms lastig is – en mensen moeten eenduidig op de risico’s worden gewezen. Verder gelden hier regels voor de tijdsduur dat de gegevens worden bewaard en de mogelijkheid om de toestemming op ieder moment ongedaan te kunnen maken.” Slotconclusie: maak op dit moment alléén gebruik van biometrische beveiliging wanneer er belangrijke bedrijfsmatige voordelen te behalen zijn en andere lichtere methoden niet voldoen. Van Stralendorff: “Laat je als bedrijf in elk geval goed adviseren voordat je tot biometrische beveiliging besluit. In specifieke gevallen kan het absoluut voordelen opleveren, maar in de meeste gevallen zal de tijd nog niet rijp zijn.”

Het vinden van het beste compromis tussen gastvrijheid en security is vaak een uitdaging. Telecombedrijf Liberty Global voerde voor het hoofdkantoor in Schiphol-Rijk onlangs een grote renovatie door. Daarbij is de toegangsbeveiliging aanzienlijk aangescherpt, zonder de gewenste gastvrije uitstraling van het bedrijf aan te tasten.

Een entree wordt elke dag door tientallen, honderden of zelfs duizenden mensen gebruikt. Het spreekt voor zich dat de veiligheid van deze gebruikers altijd gewaarborgd moet zijn. Niet voor niks zijn er nogal wat veiligheidseisen waar een toegangsproduct aan moet voldoen. Wat zijn de belangrijkste zaken waarop gelet moet worden? En hoe kunt u dat combineren met de esthetische wensen die u voor ogen heeft? Het is belangrijk dat u met die vragen bij een leverancier terecht kunt. Zodat u uiteindelijk tot een betrouwbare entreeoplossing komt zonder afbreuk te doen aan het ideaalbeeld dat u voor ogen heeft. Een veilige entree is in ieders belang. Voor de leverancier, de onderwerpende partij, de gebouweigenaar en zeker voor de gebruikers. Niemand moet eraan denken dat een onveilige deur leidt tot ongelukken. Om nog maar te zwijgen over de vervelende nasleep die dit met zich meebrengt. Er zijn dan ook strikte regels opgesteld om de veiligheid te waarborgen. Europese norm automatische deuren De Europese regels op het gebied van veiligheid van personen bij het gebruik van automatische deuren staan omschreven in de EN 16005-norm. Alle draaideuren, schuifdeuren, vouwdeuren en carrouseldeuren die automatisch worden aangedreven en horizontaal bewegen moeten sinds 2013 aan deze norm voldoen. De norm is van toepassing op alle nieuwe installaties. Deuren die voor 2013 geïnstalleerd zijn, worden bij een onderhoudsbeurt waar nodig op onderdelen aangepast om aan de norm te voldoen. In de norm wordt veel aandacht geschonken aan gebruiksveiligheid. Zoals het verplicht toepassen van sensoren die ervoor zorgen dat de gebruiker niet bekneld kan raken tussen de deurvleugels en voorschriften over het toepassen van rubbers tussen kieren om scherpe randen te voorkomen. Verder moet de definitieve ingebruikname van de deur gezamenlijk met de beheerder van de deur worden gedaan. Die beheerder of gebouweigenaar wordt immers verantwoordelijk voor de dagelijkse controle op veiligheid en functionaliteit. Elk toegangsproduct moet minstens één keer per jaar een onderhoudsbeurt krijgen door een bevoegd servicebedrijf om de veiligheid te kunnen waarborgen. Risicoanalyse voor toepassen toegangsproduct Een andere vereiste is dat bij het verkoopproces altijd een risicoanalyse wordt gemaakt. Hierbij wordt gekeken of er onder de toekomstige gebruikers sprake is van een kwetsbare doelgroep. Bijvoorbeeld kleine kinderen, ouderen die slecht te been zijn of mindervaliden. Als dat het geval is, worden er aanvullende veiligheidsvoorzieningen getroffen. Zo kunnen er meer sensoren geïnstalleerd worden of een extra noodstopknop. Bij een draaideur kan er een speciale drukknop voor mindervaliden worden geïnstalleerd. Een druk op die knop zorgt ervoor dat de deur één omwenteling langzamer draait. Veiligheid door stabiele constructie Naast regels op het gebied van gebruiksveiligheid zal de leverancier er bij elk toegangsproduct op toezien dat de constructie veilig en betrouwbaar is. Zeker bij custom-made oplossingen kan de fabrikant meedenken over een veilig ontwerp. Kunnen de deurvleugels bij een bepaald gewicht bijvoorbeeld nog snel genoeg tot stilstand komen bij een noodstop? Hoe hoog kunnen de deurvleugels worden zonder dat het risico bestaat dat ze kunnen omklappen door bijvoorbeeld de wind? In overleg met de technisch adviseur worden zulke punten nauwgezet bekeken. En waar nodig kunnen extra bouwkundige maatregelen worden toegepast. Bron en afbeeldingen:  Boon Edam

Het niet tijdig en veilig kunnen ontruimen van een pand kan grote gevolgen hebben voor de verantwoordelijke hiervoor, zoals bijvoorbeeld de eigenaar of gebruiker. Het internationaal acterende energiebeheerbedrijf Eaton heeft een adaptief systeem ontwikkeld dat, in tegenstelling tot statische pictogramarmaturen, digitale technologie gebruikt om te wisselen tussen een aantal vooraf gedefinieerde vluchtroutes (ook wel scenario’s genoemd). Met het systeem wordt niet alleen de kortste, maar ook de veiligste vluchtroute aangegeven. Het belang voor het toepassen van noodverlichting wordt vanuit de Nederlandse wetgeving geregeld in het Bouwbesluit en vanuit de Arbowet. In deze wetten staat ook op welke manier noodverlichting moet functioneren. Denk hierbij aan het wanneer toepassen van vluchtrouteverlichting en -aanduiding, de minimaal benodigde hoeveelheid licht (Lux) en hoe lang een noodverlichtingsarmatuur in nood moet blijven werken. Maar leiden deze regels, en de oplossing die daaruit voortvloeit, wel voor de meest veilige manier van ontruimen? Complexiteit gebouwen probleem bij evacuaties Hedendaagse grootschalige gebouwen zijn vaak complex. Dit kan leiden tot meer moeilijkheden bij evacuatiesituaties, maar ook het menselijk gedrag is van grote invloed op de snelheid waarmee een gebouw in geval van een calamiteit wordt ontruimd.  Het vermogen van mensen om de vluchtroute-aanduiding van nooduitgangen te herkennen, is cruciaal in noodsituaties die dit vereisen voor de evacuatie van een gebouw.  Onderzoek toont echter aan dat slechts 38% van de ondervraagden conventionele vluchtroute-aanduidingen ziet tijdens een evacuatie uit een onbekende omgeving. Doordat de zichtbaarheid van de vluchtroute-aanduiding lager is dan gewenst, bestaat er bij een calamiteit een grote kans dat de gebruikers en bezoekers in een gebouw in de war raken of geneigd zijn terug te keren naar de ingang waar ze het gebouw binnenkwamen. Dit laatste effect kan vervolgens leiden tot opstopping bij de hoofdingangen, gevaarlijke situaties en zeker tot een vertraagde evacuatie. Een gecontroleerde test van dynamische vluchtroute-aanduiding, uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau leerde dat 85% van de mensen de dynamische noodverlichting opmerkte en dat vervolgens 100% van die mensen via de dichtstbijzijnde nooduitgang het pand kon verlaten. Tegenwoordig is er in de markt al veel aandacht voor Smart Buildings, maar volgens Eaton moet dit zeker ook gelden voor Smart Evacuation. De oplossing die het bedrijf hiervoor biedt is de Matrix adaptieve vluchtroute-aanduiding. Hoe werkt adaptieve noodverlichting? Adaptieve vluchtroute-aanduiding past de vluchtroute aan op basis van vooraf ingestelde scenario’s bij incidenten die zich voordoen in een deel of delen van een pand. Als bijvoorbeeld een trappenhuis door brand of rook een onveilige route naar buiten is geworden, zal de vluchtroute-aanduiding een alternatieve veilige weg aangeven. Maar het kan ook dat een vluchtroute door werkzaamheden tijdelijk niet geschikt is om tijdens een ontruiming te gebruiken. Door middel van adaptieve vluchtroute-aanduiding kan dan voor een bepaalde periode de alternatieve vluchtroute aangegeven worden. Via een kortsluit- en open circuitbestendige bussysteem kan het adaptieve ontruimingssysteem tot maximaal 240 Matrix pictogramarmaturen activeren. Middels een softwareprogramma kunnen scenario’s gedefinieerd worden die adaptieve pictogramarmaturen via het decentrale monitoringsysteem activeert. Op basis van informatie van videowaarneming (CCTV), branddetectie en andere apparaten die de aard en locatie van een gevaar kunnen aangeven, kan het systeem uit een aantal voorgeprogrammeerde opties de veiligste en snelste route kiezen. Pijlen kunnen van richting of in een kruis veranderen. Veiligheidsinstructies in realtime te wijzigen Via een interface is het tevens mogelijk vanaf een centrale locatie de noodsituatie via een computer te volgen. De instructies kunnen in realtime worden gewijzigd. Pijlen kunnen van richting of in een kruis veranderd worden om zo de veiligste route aan te geven of juist aan te geven dat een route niet gebruikt kan worden. Het adaptieve systeem van Eaton is volledig adresseerbaar en daardoor te monitoren. Hiermee kunnen ook de onderhoudskosten aanzienlijk worden gereduceerd. (Bron en afbeeldingen: Eaton )

In relatief korte tijd zijn drones van geavanceerde technische hoogstandjes verworden tot praktisch inzetbare gereedschappen voor uiteenlopende doeleinden. Eén daarvan is het veilig (en goedkoper) uitvoeren van inspecties in de bouw. Drones maken deze werkzaamheden goedkoper, completer en bovenal veiliger. De pioniersbedrijven die nu beroepsmatig en succesvol met drones werken, wisten het altijd al: drones zijn een uitstekend alternatief voor de mens om complexe of gevaarlijke werkzaamheden uit te voeren. Uitgerust met camera’s, snuffelsensoren of geluidsopname apparatuur kan de geoefende bediener het kleine – of grotere –apparaat op locaties brengen die voor mensen lastig of niet bereikbaar zijn. Inzet van drones in de bouw Hiermee zijn drones onder meer geschikt voor het uitvoeren van inspecties in de bouw. Bijvoorbeeld in het kader van verduurzaming, aanpassingen, onderhoud of renovaties. Inspecties zijn dan gericht op het vaststellen van de kwaliteit van bijvoorbeeld de dakconstructie, gevels of juist (de installatietechniek in) de kelders. Verder worden drones in toenemende mate ingezet om bijvoorbeeld de kwaliteit van daken te bekijken wanneer de eigenaar voornemens is om PV-panelen te plaatsen. Daarnaast ligt er een taak om te controleren op asbest.   Afbeelding: Buiteninspecties zijn makkelijk uit te voeren, maar niet iedereen mag zomaar een drone op grote hoogte besturen (foto: eyefly.nl )  Manuele inspecties risicovol Het alternatief is dat mensen de inspecties uitvoeren waaraan de benodigde (veiligheids)haken en ogen zitten. Om deze risico’s te verkleinen zijn uiteenlopende middelen nodig. Variërend van valbeveiliging, helm, zuurstof en klimtuig tot aan volledige steigers, telescopische hoogwerkers en oplossingen om opname apparatuur mee te nemen. Daarnaast is arbeid duur; zeker wanneer mensen in het kader van veiligheid dit type klussen als duo uitvoert. Inspecties met drones Drones daarentegen kunnen in principe op iedere locatie komen, hebben geen last van giftige gassen, worden niet moe en verzamelen nauwgezet (en zónder de kans op interpretatieverschillen) de benodigde informatie. Een extra voordeel is dat deze volledige data (dus geen steekproeven) met behulp van speciale software is om te zetten in zogenaamde puntenwolken of 3D meshes. Hiermee beschikt de opdrachtgever over een nauwkeurige 3D weergave van de specifieke omgeving die hij vervolgens kan inzetten voor uiteenlopende doeleinden. Het aanbrengen van isolatie bijvoorbeeld, het plannen van onderhoud of renovatie, het plaatsen van PV-systemen of het uitbreiden met een extra verdieping. Afbeelding: Een vluchtplan is door de piloot gedetailleerd in te voeren (foto: rps.nl )  Zelf doen? Drones zijn tegenwoordig voor iedereen toegankelijk en met een beetje oefening ook goed en nauwkeurig te besturen. Wanneer het gaat om het inspecteren of bekijken van binnenruimtes is het ook niet zo’n probleem om als bouwbedrijf het heft in eigen hand te nemen en zelf een drone aan te schaffen. Gaat het om buiteninspecties dan geldt een andere situatie. De wet- en regelgeving stelt strenge eisen aan het gebruik van het luchtruim door drones. Dit in het kader van veiligheid ten aanzien van het vliegverkeer maar ook met betrekking tot privacy. Voor dit type toepassingen is het verstandiger een gerenommeerd bedrijf in de arm te nemen. De specialisten die hier werken, zijn opgeleid om drones in de buitenomgeving te vliegen. Zij kennen de wet- en regelgeving en – niet onbelangrijk – weten precies wat ze moeten doen in geval de officiële luchtverkeersleiding een calamiteit meldt. Daarnaast beschikken deze bedrijven over de benodigde software om data om te zetten naar informatie en bieden de mogelijkheid om gebruik te maken van de meest moderne hardware. Hogeresolutie camera’s bijvoorbeeld. Of adapters waarmee meetapparatuur aan een drone is te koppelen. Voor de toekomst wordt de voorzichtige verwachting uitgesproken dat drones ook in staat zullen zijn om bepaalde eenvoudige werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Het brengen van een vergeten stuk gereedschap, een nieuwe pot verf of een extra patroon kit zou in elk geval al mogelijk moeten zijn.  

Zelfs de beste deuren hebben niet het eeuwige leven. Slijtage kan een reden zijn om een deur te vervangen, maar vanuit het oogpunt van security kan ook een veranderend dreigingsbeeld het noodzakelijk maken om een toegangsproduct te vervangen of aan te passen. Zeker als er in de dagsituatie een reële kans bestaat op ongewenst bezoek. Het is ideaal als al in de ontwerpfase van een gebouw bekend is tegen welke dreigingen het weerstand moet kunnen bieden. In de regel is dat ook zo. Zeker als naast de opdrachtgever en de architect ook een beveiligingsspecialist er iets van mag vinden. Maar gebouwen dienen lang mee te gaan en in de loop van de tijd kan het dreigingsbeeld drastisch veranderen. Men kan hier repressief op reageren door elke keer weer pleisters op de wonden te plakken, maar beter is het natuurlijk om op nieuwe dreigingen proactief te anticiperen. Inspelen op dreigingen en risico’s Dat laatste is nog niet zo eenvoudig. Een dreiging is iets anders dan een risico. Als er twee keer per jaar een ramkraak plaatsvindt, weet men dat het risico op een ramkraak twee keer per jaar is. Vermenigvuldigd met de gemiddelde schade, kan worden vastgesteld wat een verantwoord budget is om maatregelen tegen ramkraken te treffen. Maatregelen tegen dreigingen zijn vanuit een bedrijfseconomische optiek veel moeilijker te beargumenteren. Het gaat dan om beveiliging tegen een incident dat zich nog nooit heeft voorgedaan en waarvan niet zeker is of het zich ooit zal voordoen als geen extra maatregelen worden getroffen. Pas als een poging om via een nieuwe modus operandi binnen te dringen mislukt is, weet men dat de investering zinvol is geweest. Voldoet het beveiligingsniveau van de entree nog wel? Wanneer het dreigingsbeeld van een gebouw verandert, is het van belang om te analyseren of het beveiligingsniveau van de entree nog voldoet. Een professionele fabrikant van entreeoplossingen, met veel ervaring in de meest uiteenlopende situaties, kan na een beoordeling een advies geven welke aan- of toepassingen er gedaan moeten worden. Zo kan het zijn dat de huidige toegangsproducten voorzien moeten worden van een hoger beveiligingsniveau. Denk hierbij aan het toevoegen van een extra beveiligingsschil met bijvoorbeeld beveiligingspoortjes of het ombouwen van een tourniquetdeur naar een beveiligde draaideur. Leveranciers als adviserende partner Om ervoor te zorgen dat entreeoplossingen altijd up-to-date blijven, dient een leverancier ook de rol van partner in te nemen. Een partner zorgt er niet alleen voor dat mensen onbeperkt comfortabel en effectief toegang verleend wordt, maar ook dat zij permanent in een veilige omgeving aankomen. Leveranciers die ook fungeren als partner inventariseren niet alleen samen met de opdrachtgever en architect welke entreeoplossing het best op het Programma van Eisen van nieuwbouw aansluit, maar voegen ook tientallen jaren van hoogwaardige ervaring met vergelijkbare opdrachtgevers toe. Het vraagt natuurlijk een zekere mate van vertrouwen. Wie meent dat het de fabrikant er alleen om te doen is om nog goede producten voortijdig te vervangen, kan wachten tot het spreekwoordelijke kalf verdronken is. Maar wie zijn leverancier als partner beschouwt, zal inzien dat die alle belang heeft bij een eeuwig tevreden klant. Zeker als de leverancier een wereldwijde reputatie hoog heeft te houden. Het vergt misschien een vroegtijdige afschrijving, maar die last zal in de regel makkelijker te dragen zijn dan de schade die er mee voorkomen wordt. (Bron en foto’s Boon Edam ) Meer weten? Download de whitepaper

Brancheorganisaties Techniek Nederland, Bouwend Nederland, OnderhoudNL en Aannemersfederatie Nederland organiseren op woensdag 30 maart 2022 alweer de zesde Bewust Veilig-dag. Bedrijven in techniek, bouw en onderhoud brengen op die dag bewust veilig werken extra onder de aandacht met diverse activiteiten. De slogan van dit jaar: we blijven erop hameren. Belangrijke boodschap Veilig en gezond werken is het hele jaar door een vast onderwerp voor bedrijven in de bouw, techniek en onderhoud. Dat is niet voor niets; per jaar vinden er nog steeds te veel ongevallen plaats. De initiatie nemende brancheorganisaties blijven daarom hameren op veilig en gezond werken. 'Het hele jaar door werken we met onze collega’s aan producten, diensten en trainingen die veilig en gezond werken onder de aandacht brengen. Op de Bewust Veilig-dag hameren we daar extra op. Want niemand moet gevaar hoeven lopen tijdens zijn of haar werk', aldus een gezamenlijk statement van de organiserende partijen. Diverse initiatieven voor meer veiligheid Elk jaar zijn er binnen de bedrijven diverse initiatieven op en rond de dag zelf om medewerkers op een ludieke en unieke manier bewust te maken van het belang van veilig en gezond werken. Vanuit de Bewust Veilig-dag wordt dit onder andere ondersteund met de Bewust Veilig-krant en een set online games; serieuze spellen waar deelnemers kennis, ervaring, inzicht en behendigheid voor moet inzetten. Hoe meer bedrijven uit de verschillende branches meedoen, hoe beter. Zo wordt veiligheid een topprioriteit in de gehele keten, met als doel dat iedereen aan het einde van de dag weer gezond naar huis kan. Bedrijven kunnen zich aanmelden als deelnemer via bewustveilig.com

Asbest: in veel woningen komt het helaas nog voor. Dankzij de ‘goede eigenschappen’ van asbest werden asbesthoudende materialen vaak toegepast in woningen en andere gebouwen. Later werd bekend dat asbest grote risico’s voor de gezondheid meeneemt. Gemeenten en overheidsdiensten kunnen extra regels hebben met betrekking tot asbest. In ieder geval is het geen fijne gedachte dat er asbest in de woning zit. Je bent veel aanwezig in een woning, je eet hier, slaapt hier, ontspant hier en werkt hier. Het is daarom belangrijk om goed na te denken of je asbest wilt laten verwijderen. Hierbij neem je een aantal overwegingen mee.  Leeftijd van de daken/gevels Asbestvezels komen vrij door (natuurlijke) verwering. Hoe ouder een dak of gevel is, hoe meer asbestvezels er vrij komen. Vooral dakplaten zoals golfplaten verweren snel. Dit komt doordat daken meer onder druk staan van natuurlijke invloeden zoals regen en wind. De asbestcementen golfplaten zijn eigenlijk nooit gecoat. De golfplaten verweren meer dan leien. Al binnen twintig jaar na plaatsing kunnen schadelijke asbestvezels vrijkomen in de omgeving. Asbestcementen bekleding kan ook aan de binnenkant verweren. Dit kan worden veroorzaakt door het bewegen of trillen van dakgebinte als gevolg van temperatuur of verkeer, maar ook door bijvoorbeeld mestdampen in stallen. Toekomstplannen Als je niet van plan bent om te slopen of te renoveren, en het asbest is nog goed, dan kun je overwegen om het asbestdak of de asbestgevel niet aan te pakken. Als het niet makkelijk kan beschadigen, kunnen er geen asbestdeeltjes vrijkomen. Toch is het, met het oog op bijvoorbeeld brand of een aardbeving, beter om asbestdaken wel te verwijderen. Grootte van het te verwijderen oppervlak Je kunt overwegen om zelf asbest te verwijderen, mits dit kleiner is dan 35m2. Alvorens het te verwijderen, is het verplicht om een asbestinventarisatie op te laten stellen. Hieruit blijkt om welk soort asbest het gaat, op welke plaats het asbest zit en welke methode van verwijderen het beste is. Als daaruit blijkt dat het verantwoord is om zelf te verwijderen, hoef je geen gecertificeerd bedrijf in te huren. Vervolgens meld je dat je asbest gaat verwijderen. Het asbest dien je te verwijderen zonder het te breken of erin te zagen. Dit voorkomt dat de asbestdeeltjes vrijkomen. Financiering Nog een goed punt om te overwegen, is of je de financiering van het verwijderen van asbest kunt regelen. In maart 2020 is de Samenwerkingsverklaring aanpak asbestdaken ondertekend door provincies, gemeenten, branchevereningingen, Milieu Centraal en het ministerie van Sociale zaken en Werkgelegenheid. Daar is een fonds uit voortgekomen. Hierdoor kan iedere dakeigenaar die het asbestdak wil verwijderen, een lening af sluiten. Kosten Wat zijn de kosten van asbest verwijderen per m2 is een vraag die heel logisch is. Vanzelfsprekend wil je weten hoeveel het kost per vierkante meter. Hiervoor kun je een offerte aanvragen bij de meeste gecertificeerde bedrijven die asbest verwijderen, zoals bij Hardeman Isolatie. Gemiddeld betaal je 7 tot 10 euro per vierkante meter, afhankelijk van de grootte en de locatie.

Een maand lang hebben we het op deze site over veiligheid en bescherming. Een thema dat meer dan actueel blijkt gezien het aantal toenemende ongevallen op de bouwplaats. Nu de druk op de woningmarkt toeneemt om in een hoger tempo steeds meer huizen te bouwen, bestaat de kans dat veiligheidsvoorschriften minder nauw worden genomen. Het blijft echter van levensbelang dat bouwvakkers zo optimaal en veilig mogelijk hun vakwerk kunnen doen. Veiligheidsprotocol en draaiboek Is een bouwopdracht eenmaal gegeven, dan zou er standaard een draaiboek en veiligheidsprotocol aanwezig moeten zijn voordat de eerste heipaal de grond in gaat. Bij alle vakopleidingen is veiligheid een vast onderdeel. Of je nu timmerman, metselaar, tegelzetter, voeger of houtskeletbouwer wilt worden, tijdens je opleiding krijg je altijd te maken met hoe je veilig kunt werken op de bouwplaats. Er is zelfs de mogelijkheid om veiligheidsdeskundige te worden, zodat je op verschillende plekken waar gebouwd wordt gaat controleren of aan alle veiligheidseisen voldaan wordt. Gereedschap en kleding Bij aanvang van een bouwproject is het zaak dat het perceel en bijvoorbeeld steigers veilig bereikbaar en werkbaar zijn. Dat houdt in dat er veilige looppaden zijn, netten opgehangen en alles volgens de regels is opgebouwd. Een tweede belangrijke voorwaarde om veilig te werken is goedgekeurd en eventueel gecertificeerd gereedschap. Dat betekent bijvoorbeeld dat veiligheidskappen op slijpschijven en cirkelzagen altijd op het apparaat aanwezig moeten zijn. Net zo belangrijk is de veiligheid van de werknemers. Dit kan in de vorm van een beschermende bril of een helm die hoofdletsel kan voorkomen wanneer er een steen of stuk gereedschap naar beneden valt. Goede en beschermende kleding staat in het rijtje te nemen voorzorgsmaatregelen beslist niet op de laatste plaats. Goede maar niet te zware werkschoenen zouden tot de standaarduitrusting van een bouwvakker moeten behoren. Veiligheidsschoenen kopen zou daarom bovenaan het lijstje van elke werknemer moeten staan. Veiligheid houdt ook niet op bij constructie van huizen en alles wat aan werk buiten gebeurt. Bij afbouw binnen is het net zo belangrijk dat er veilig gewerkt wordt. Bij het aanbrengen van elektriciteit of het plaatsen van sanitair zoals badmeubels kan een ongeluk namelijk in een klein hoekje zitten. Bewaking Wanneer een bouwplaats eenmaal is ingericht en alle materialen en gereedschappen aanwezig zijn is het zaak deze locatie goed te beveiligen. Het komt helaas in de huidige tijd maar al te vaak voor dat materialen en gereedschappen van de bouwplaats worden gestolen. Als het om een grootschalige opdracht gaat met een groot aantal vierkante meters bouwoppervlak kan daar een gespecialiseerd beveiligingsbedrijf voor in de arm worden genomen. Die kunnen cameratoezicht installeren zodat er 24 uur per dag zicht op de bouwplaats is. Desnoods kan bij een locatie ook een fysieke bewaker aanwezig zijn die middels een elektronisch toegangssysteem kan controleren of er geen vreemde gasten het terrein betreden. EHBO Waar veel mensen werken zal ook snel eerste hulp geboden moeten worden bij een ongeval. Vanuit overheidswege zijn hiervoor richtlijnen. Er moeten altijd collega’s zijn die bij een gewonde werknemer onmiddellijk als bedrijfshulpverlener ingezet kunnen worden. Als het goed is worden deze hulpverleners regelmatig bijgeschoold.