In Nederland krijgen we de komende 20 jaar te maken met een exponentiele stijging van het aantal afgeschreven zonnepanelen. Stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (OPEN) bereidt zich voor op de enorme afvalstroom die dreigt te ontstaan en start per 1 juli 2023 een nieuw waarborgfonds om recycling te kunnen garanderen.
In december 2021 waren er in ons land al ongeveer 46 miljoen panelen geïnstalleerd. Vanwege de energietransitie zal dit aantal snel doorgroeien naar circa 140 miljoen panelen in 2030. Tegen 2044 zal de groei vermoedelijk stabiliseren op circa 290 miljoen panelen. De gemiddelde levensduur van zonnepanelen ligt tussen de 15 en 30 jaar, daarna worden ze afgedankt.
Overeenstemming met fabrikanten en importeurs
Om de recycling en verwerking van de zonnepanelen in de toekomst te kunnen financieren, lanceert Stichting OPEN op 1 juli 2023 een waarborgfonds voor zonnepanelen. De Stichting heeft hierover overeenstemming bereikt met producenten en importeurs van zonnepanelen. Stichting OPEN-directeur Jan Vlak: “We nemen maatregelen om voorbereid te zijn op toekomstige afvalstromen. Met een stabiel tarief voor de komende jaren kunnen we de hoogwaardige verwerking van afgedankte zonnepanelen straks garanderen.”
Afvalbeheerbijdrage stijgt van 6,50 naar 40 euro
Stichting OPEN regelt nu ook de inzameling en verwerking van afgedankte zonnepanelen. Het huidige tarief van de afvalbeheerbijdrage voor importeurs en fabrikanten van zonnepanelen is 6,50 euro per ton en gebaseerd op een omslagsysteem waarbij nog nauwelijks zonnepanelen afval vrijkomt. Dat omslagsysteem is met een toenemende afvalstroom niet meer toereikend. Daarom is in overleg met de branche vastgesteld dat een nieuwe afvalbeheerbijdrage nodig is van 40 euro per ton.
De afvalstroom van zonnepanelen zal de komende jaren toenemen totdat er op enig moment een vervangingsmarkt ontstaat. Tegelijkertijd met deze overgang naar een vervangingsmarkt vindt ook de transitie naar een circulaire economie plaats, is de verwachting. Daarom zal Stichting OPEN naast het verwerken van het huidige afval en de opbouw van het fonds óók werken aan het optimaliseren van de terugwinning van waardevolle stoffen als zilver, silicium en glas – naast het aluminium dat nu al eenvoudig kan worden hergebruikt. Op deze manier gaan circulariteit en kostenefficiënte recycling hand in hand.
‘Energietransitie maakt actie noodzakelijk’
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, dat verantwoordelijk is voor de transitie naar een circulaire economie, reageert positief op het nieuwe waarborgfonds van Stichting OPEN. ‘De sterke groei van het aantal zonnepanelen als gevolg van de energietransitie maakt voortvarende actie noodzakelijk. Wij vinden het goed dat Stichting OPEN en de branche het initiatief nemen voor een concrete bijdrage aan het realiseren van een circulaire economie in Nederland.’
