Bouwmaterialen zoals staal, hout en aluminium zijn in korte tijd flink duurder geworden. De nasleep van de coronacrisis en de oorlog in Oekraïne zorgen voor verstoorde toeleverketens. Ook de energieprijzen zijn torenhoog, waardoor beton en bakstenen duurder zijn. “Prijsstijgingen van meer dan 50 procent ten opzichte van een jaar geleden en gemiddeld 10 procent per maand komen voor.” Dat zegt Jan van der Doelen, sectorspecialist Building & Construction bij ING.
Voor leveranciers is dit volgens hem steeds vaker een reden om geen afspraken meer te maken met hun afnemers voor de lange(re) termijn. “Bouwbedrijven doen nu hetzelfde bij hun opdrachtgevers. Vooral bij grote contracten wordt geen vaste prijs meer afgesproken. Dan gaat het om opdrachten met een lange doorlooptijd waar veel arbeid en materiaal voor nodig is.”
Loonkostenstijging gemiddeld 25 procent
Naast de prijsstijgingen van materialen heeft de bouwsector ook te maken met een loonkostenstijging van gemiddeld 25 procent in de laatste vier jaar. Deze stijging is nodig geweest om een inhaalslag te maken op andere sectoren en om te voorkomen dat jong talent, vakmensen en IT’ers uitstromen.
De (hard) stijgende kosten van materiaal en personeel zijn reden tot bezorgdheid bij veel bouwers. In veel gevallen kunnen de hogere kosten nog wel worden doorberekend. Maar meer en meer zijn bouwbedrijven genoodzaakt ‘nee’ te zeggen. Vooral tegen de grotere projecten met lange looptijden. ,,Nee zeggen kan goed zijn voor de beheersing van de risico’s, maar is slecht voor het bouwvolume. Dit kan maatschappelijk ongewenst zijn. Bijvoorbeeld als het gaat om het bouwen van meer woningen.”
‘Zorgen over winstmarges nemen toe’
Hoewel nog steeds een verdere groei van de bouwvolumes in 2022 wordt voorzien (ING gaat uit van + 2,5 procent), nemen de zorgen over de winstmarges toe. Het dalen van de marges kan door bouwbedrijven worden voorkomen door maximaal in control te zijn over het bouwproces en de risico’s die hierin traditioneel schuilen. Bijvoorbeeld door het verder digitaliseren van de interne processen en informatievoorziening. Veel bedrijven werken al met zogenaamde informatieplatformen om snel op de hoogte te zijn van problemen in de lopende projecten.
Van der Doelen: ,,Veel bouwers hebben hun risicomanagement sinds de financiële crisis verbeterd. Dat heeft sommigen geen windeieren gelegd. Winstmarges met dubbele cijfers zijn geen uitzondering meer. In de huidige situatie waarin de kosten hoog oplopen kan deze eerder opgedane ervaring met risicomanagement nuttig en ook nodig zijn.”
