Woningbouwontwikkeling in Nederland moet en kan sneller. Minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening Hugo de Jonge heeft daartoe het ‘Plan van aanpak versnellen processen en procedures woningbouw’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Het plan omvat meerdere versnellingsacties die ervoor moeten zorgen dat de gemiddelde ontwikkeltijd van woningbouwprojecten omlaag gaat.
De Jonge: “Het bouwen van een woning, van plan tot realisatie, duurt gemiddeld 10 jaar. Dit kan korter. Er zijn voorbeelden van projecten die binnen 3 jaar worden gerealiseerd. En het kan nog sneller. Dit plan van aanpak moet ervoor zorgen dat de bouw op alle fronten wordt versneld. Daarbij willen we het ‘not in my backyard’-sentiment doorbreken.”
Snellere planvormingsfase
De grootste versnelling in woningbouwontwikkeling is te bereiken in de planvormingsfase. Rekenen, tekenen, onderzoeken uitzetten, gesprekken met omwonenden en het juridisch vastleggen van afspraken worden nu veelal stap voor stap uitgevoerd. Hierdoor komen in iedere stap nieuwe eisen en wensen op tafel waar in de projecten rekening mee moet worden gehouden. Om die reden moeten ontwerpprocessen meerdere keren over en duurt het traject steeds langer. Op basis van goede voorbeelden is hiervoor een nieuw proces ontwikkeld waarbij deze processen gelijktijdig en in samenhang worden uitgevoerd. Dit proces gaat eerst worden ingezet bij vijf nieuwbouwprojecten. Vanuit deze projecten worden kennis en ervaringen met deze nieuwe werkwijze gedeeld, zodat deze werkwijze ook bij andere projecten kan worden toegepast. Hierdoor kan de ontwikkeltijd jaren korter duren, is de gedachte.
Bezwaar en beroep
Ook in de fase van bezwaar en beroep is versnelling mogelijk. In besluitvorming over projecten moeten zowel de belangen van woningzoekenden als van omwonenden worden meegewogen. De bescherming van de belangen van de bezwaarmakers is momenteel beter geborgd dan de belangen van woningzoekenden. Dat wordt in het plan van aanpak meer in balans gebracht. Zo wordt voorgesteld om voor omgevingsvergunningen van woningbouwprojecten toe te gaan naar beroep in één instantie. Dit in plaats van beroep en hoger beroep. Hierdoor kunnen omgevingsvergunningen aanzienlijk sneller onherroepelijk worden.
Extra ambtelijke capaciteit en Expertteam Woningbouw
Gebrek aan ambtelijke capaciteit bij gemeenten en provincies is ook een van de oorzaken voor de lange tijd die nodig is voor woningbouwontwikkeling. Daarom wordt er 90 miljoen euro beschikbaar gesteld om extra personeel in te huren. Ook is er een Expertteam Woningbouw, dat door gemeenten ingeschakeld kan worden wanneer zij vastlopen bij de ontwikkeling van woningbouwprojecten. Dit team bestaat uit zowel strategische adviseurs alsook projectleiders en juristen.
Innovatie en industrieel bouwen
Verder moet er innovatiever en meer industrieel gebouwd gaan worden. Voor elk project gelden nu andere eisen en verplichtingen. Dit kost tijd en geld. Om industriële woningbouw op te schalen wordt samen met de sector gekeken naar mogelijkheden voor verdere standaardisatie. Opdrachtgevers kunnen ook gezamenlijk zorgen voor standaardisatie en het opschalen van de industriële productie. Door de vraag met meerdere partijen te bundelen kunnen bouwers hun productiecapaciteit optimaal benutten zodat er ruimte is voor innovatie en kostprijsverlaging.
Inzet versnellingstafels
Het Rijk neemt het voortouw door over alle bovengenoemde punten ‘versnellingsafspraken’ te maken in regionale woondeals, met projecten versnelling te realiseren en door de inzet van zogenoemde versnellingstafels. Aan deze versnellingstafels overleggen overheden, woningcorporaties en marktpartijen over de voortgang van de realisatie van de woningbouwopgave. Hierbij worden mogelijke knelpunten besproken en oplossingen gecreëerd.
