Prefab bouwen met elementen die aan legostenen doen denken is niet nieuw. Toch trekken de prefab panelen van EcoCocon wel de aandacht door het gebruikte materiaal. Namelijk: stro. Een duurzaam en lichtgewicht materiaal dat op een natuurlijke manier bijdraagt aan een comfortabel en gezond binnenklimaat. Door dit stro in houten kisten te persen, zijn deze vervolgens geschikt voor dragende gevels én schoon, snel en droog op de bouwplaats te monteren.
De bouw heeft in de afgelopen jaren op bepaalde vlakken een slechte naam gekregen. Onder meer vanwege de hoge CO2 uitstoot die gepaard gaat met bijvoorbeeld de productie van traditionele bouwmaterialen zoals bakstenen en beton. Eric Verheijen, eigenaar van Strotec in Eindhoven, vertegenwoordiging van EcoCocon: “Daar komt in deze tijd nog een ander probleem bij: door de toenemende eisen die worden gesteld aan de luchtdichtheid van woningen, dit in verband met het minimaliseren van warmteverliezen, heeft de huidige generatie gebouwen te maken met ‘klimatiseringsproblemen’; te weinig verse lucht leidt tot fysieke en mentale klachten, maar ook vochtproblemen die alleen zijn op te lossen met dure klimaatsystemen.”
Stro is een natuurlijk bouwmateriaal
Op zoek naar een oplossing kwam Verheijen uit op het natuurlijke bouwmateriaal stro. Van oudsher bekend als sterk isolerend door de vorm: holle buisjes met stilstaande lucht. Daarnaast is het echter ook een ademend materiaal en bovendien min of meer een afvalproduct vanuit de graanteelt en hiermee in grote hoeveelheden beschikbaar.
Natuurlijk is los stro in onze samenleving niet bijzonder geschikt om mee te bouwen. Daarom ontwikkelde Strotec prefab elementen bestaande uit HSB-kratten gevuld met geperst stro die een isolatiecoëfficiënt hebben van 0.12 W/m²K. Deze worden vervaardigd door het in 2008 opgerichte EcoCocon in Slovenië.
Bouwelementen brandwerend en geschik voor dragende gevels
Door het stro dicht op elkaar te persen bevindt zich nauwelijks zuurstof in de elementen waarmee de elementen (bewezen) brandwerend zijn tot 120 minuten. Verder passen de elementen naadloos op elkaar en zijn ze zelfs geschikt voor dragende gevels. Dat betekent dat zonder hulpconstructie tot maximaal drie lagen is te bouwen. Mét hulpconstructie is in theorie oneindig hoog te bouwen. Daarbij zijn de elementen op een snelle maar ook schone en droge wijze te monteren; in principe is er uitsluitend timmergereedschap nodig. De eindafwerking bestaat uit een dampopen pleisterwerk of afwerking naar keuze in combinatie met een geventileerde spouw.
Foto: Een houtvezellaag helpt de ‘Passiefhuis’ standaard in koude klimaten te bereiken. Een luchtdicht, damp-open membraan voorkomt warmteverlies en draagt bij aan de vochtoverdracht.
Past in het cradle-to-cradle concept
In het kader van duurzaamheid snijdt het mes aan meerdere kanten. Enerzijds is er voor de productie van de prefab panelen veel minder energie nodig dan voor bijvoorbeeld bakstenen en beton. Daarbij is het een lichtgewicht materiaal (110 kg/m3) wat leidt tot een lager brandstofverbruik voor het transport. Anderzijds heeft het materiaal gedurende de groeitijd CO2 opgenomen wat de CO2 footprint extra verkleint. Hetzelfde geldt ook voor het gebruikte hout (afkomstig uit FSC gecertificeerde bossen). De elementen passen bovendien in het ‘Cradle-to-cradle’ concept. Bij demontage van een woning zijn de elementen opnieuw te gebruiken of terug te brengen in de natuur.
Verheijen: “Tot slot lossen de stropanelen de eerdergenoemde klimatiseringsproblemen op: Door de hoge isolatiewaarde en de damp-open structuur kunnen verwarmings- en luchtbehandelingsinstallaties eenvoudig blijven en ontstaat een comfortabel, gezond en evenwichtig binnenklimaat. En nog niet eerder genoemd: bij afwerking met leem aan de binnenzijde ondersteunen de panelen ook het akoestische comfort in gebouwen.”
Foto's: Strotec
