Knauf, producent van gipspleisters en afbouwsystemen, neemt het arm-ondersteunende exoskelet van de Rotterdamse ontwikkelaar Skelex op in zijn productportfolio. Een praktijktekst onder stukadoors wijst uit dat zij veel voordeel halen uit het gebruik van het exoskelet tijdens het dagelijkse werk. Een ruime meerderheid (65 procent) geeft aan het exoskelet in de toekomst te willen gebruiken. Voor Knauf reden genoeg om de acceptatie en het gebruik van exoskeletten te stimuleren en het exoskelet aan te bieden.
De praktijktest werd eerder dit jaar uitgevoerd door TNO in opdracht van Knauf en de Nederlandse Ondernemersvereniging voor Afbouwbedrijven. Bijna de gehele onderzoeksgroep geeft aan dat het exoskelet lichamelijke ondersteunt, 45 procent geeft aan dat zij zich minder vermoeid voelden aan het eind van de werkdag. De deelnemende stukadoors bleken het exoskelet vooral aan te trekken bij het stukadoren van plafonds.
Eerder TNO-onderzoek wees al uit dat met dit exoskelet de spieractiviteit in de schouders tot 30-40 procent minder was tijdens het stukadoren en dat de stukadoors minder lichamelijke belasting in hun armen en schouders ervaarden. De afgeronde praktijktest geeft nu antwoord op de vraag of stukadoors het exoskelet ook echt gebruiken in hun dagelijks werk en wat hun ervaringen zijn.
Stukadoor fysiek zwaar beroep
Het vak van stukadoor is fysiek zwaar, schouderklachten liggen er op de loer. De stukadoor werkt zowel aan de muur, van onder tot boven, als aan het plafond, met verschillende houdingen en bewegingen. Het geteste exoskelet ondersteunt de arm met een veermechanisme bij werk met geheven armen.
Werkwijze praktijktest
Tijdens de praktijktest hebben 39 stukadoors gedurende zes weken het arm-ondersteunende exoskelet van Skelex kunnen gebruiken. Zij mochten in die periode zelf kiezen of en bij welke werkzaamheden ze het exoskelet wilden dragen. Dagelijks (na afloop van het werk) vulden de stukadoors een vragenlijst in. Daarnaast werden aan het eind van iedere week aanvullende vragen gesteld. Na de zes weken volgden individuele interviews. Het onderzoek was volgens Knauf het eerste naar gebruik en ervaringen in de praktijk van een exoskelet in de bouw over een langere tijd.
Gebruik van het exoskelet door stukadoors
Het exoskelet werd feitelijk vanaf de eerste week redelijk veel gebruikt, afhankelijk van het soort werkzaamheden. Daarna bleef het gebruik stabiel. Bij de plafondtaken zoals het aanbrengen van gips, afreien, messen, schuren en sponsen werd het exoskelet door de meesten ‘vaak’ tot ‘altijd’ gebruikt.
Ervaringen van stukadoors met het exoskelet
Het gebruik van een exoskelet gaat niet ten koste van de prestaties, zo blijkt. De stukadoors gaven aan dat de snelheid van werken en de kwaliteit van het afgeleverde werk hetzelfde blijft. De onderzoekers zien ook geen effect op de tijdsduur van het werk noch op het aantal pauzes dat men neemt. Het meest genoemde voordeel was de lichamelijke ondersteuning, nadeel was een belemmering van bewegingen vooral bij het stukadoren in kleine ruimtes. De voordelen wegen echter zwaar op tegen de nadelen. Van de stukadoors wil 65 procent het exoskelet daarom daadwerkelijk gaan gebruiken.
Aijse de Vries, onderzoeker van TNO: “Het stukadoorswerk is lichamelijk zwaar werk. Mogelijkheden om de lichamelijke belasting terug te dringen waren er eigenlijk nog nauwelijks. Met het exoskelet is die mogelijkheid er wel. Nu blijkt ook nog eens dat veel stukadoors het exoskelet in hun dagelijks werk willen gebruiken. Voor die stukadoors die daar behoefte aan hebben, zou het een goede zaak zijn, als zij erover zouden kunnen beschikken.”
Exoskelet op aanvraag beschikbaar
Rob van Groningen, algemeen directeur van Knauf: “We zijn blij met deze resultaten. Ze laten zien dat onze doelgroep gebaat is bij een exoskelet en er ook welwillend tegenover staat. In een ander onderzoek van TNO is aangetoond dat ook voor plafondmonteurs het arm-ondersteunend exoskelet verlichtend werkt.” Het exoskelet is op aanvraag beschikbaar via de website van Knauf.
Foto’s: Knauf
