Het niet tijdig en veilig kunnen ontruimen van een pand kan grote gevolgen hebben voor de verantwoordelijke hiervoor, zoals bijvoorbeeld de eigenaar of gebruiker. Eaton heeft een adaptief systeem ontwikkeld dat, in tegenstelling tot statische pictogramarmaturen, digitale technologie gebruikt om te wisselen tussen een aantal vooraf gedefinieerde vluchtroutes (ook wel scenario’s genoemd). Met het systeem wordt niet alleen de kortste, maar ook de veiligste vluchtroute aangegeven.
Het belang voor het toepassen van noodverlichting wordt vanuit de Nederlandse wetgeving geregeld in het Bouwbesluit en vanuit de Arbowet. In deze wetten staat ook op welke manier noodverlichting moet functioneren. Denk hierbij aan het wanneer toepassen van vluchtrouteverlichting en -aanduiding, de minimaal benodigde hoeveelheid licht (Lux) en hoe lang een noodverlichtingsarmatuur in nood moet blijven werken. Maar leiden deze regels, en de oplossing die daaruit voortvloeit, wel voor de meest veilige manier van ontruimen?
Complexiteit gebouwen probleem bij evacuaties
Hedendaagse grootschalige gebouwen zijn vaak complex. Dit kan leiden tot meer moeilijkheden bij evacuatiesituaties, maar ook het menselijk gedrag is van grote invloed op de snelheid waarmee een gebouw in geval van een calamiteit wordt ontruimd. Het vermogen van mensen om de vluchtroute-aanduiding van nooduitgangen te herkennen, is cruciaal in noodsituaties die dit vereisen voor de evacuatie van een gebouw. Onderzoek toont echter aan dat slechts 38% van de ondervraagden conventionele vluchtroute-aanduidingen ziet tijdens een evacuatie uit een onbekende omgeving.
Doordat de zichtbaarheid van de vluchtroute-aanduiding lager is dan gewenst, bestaat er bij een calamiteit een grote kans dat de gebruikers en bezoekers in een gebouw in de war raken of geneigd zijn terug te keren naar de ingang waar ze het gebouw binnenkwamen. Dit laatste effect kan vervolgens leiden tot opstopping bij de hoofdingangen, gevaarlijke situaties en zeker tot een vertraagde evacuatie.
Een gecontroleerde test van dynamische vluchtroute-aanduiding, uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau leerde dat 85% van de mensen de dynamische noodverlichting opmerkte en dat vervolgens 100% van die mensen via de dichtstbijzijnde nooduitgang het pand kon verlaten.
Tegenwoordig is er in de markt al veel aandacht voor Smart Buildings, maar volgens Eaton moet dit zeker ook gelden voor Smart Evacuation. De oplossing die het bedrijf hiervoor biedt is de Matrix adaptieve vluchtroute-aanduiding.
Hoe werkt adaptieve noodverlichting?
Adaptieve vluchtroute-aanduiding past de vluchtroute aan op basis van vooraf ingestelde scenario’s bij incidenten die zich voordoen in een deel of delen van een pand. Als bijvoorbeeld een trappenhuis door brand of rook een onveilige route naar buiten is geworden, zal de vluchtroute-aanduiding een alternatieve veilige weg aangeven. Maar het kan ook dat een vluchtroute door werkzaamheden tijdelijk niet geschikt is om tijdens een ontruiming te gebruiken. Door middel van adaptieve vluchtroute-aanduiding kan dan voor een bepaalde periode de alternatieve vluchtroute aangegeven worden.
Via een kortsluit- en open circuitbestendige bussysteem kan het adaptieve ontruimingssysteem tot maximaal 240 Matrix pictogramarmaturen activeren. Middels een softwareprogramma kunnen scenario’s gedefinieerd worden die adaptieve pictogramarmaturen via het decentrale monitoringsysteem activeert. Op basis van informatie van videowaarneming (CCTV), branddetectie en andere apparaten die de aard en locatie van een gevaar kunnen aangeven, kan het systeem uit een aantal voorgeprogrammeerde opties de veiligste en snelste route kiezen.
Pijlen kunnen van richting of in een kruis veranderen.
Veiligheidsinstructies in realtime te wijzigen
Via een interface is het tevens mogelijk vanaf een centrale locatie de noodsituatie via een computer te volgen. De instructies kunnen in realtime worden gewijzigd. Pijlen kunnen van richting of in een kruis veranderd worden om zo de veiligste route aan te geven of juist aan te geven dat een route niet gebruikt kan worden. Het adaptieve systeem van Eaton is volledig adresseerbaar en daardoor te monitoren. Hiermee kunnen ook de onderhoudskosten aanzienlijk worden gereduceerd.
(Bron en afbeeldingen: Eaton)
